Inleiding
De gemeente beheert een groot deel van de openbare ruimte. Hierin vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Daarbij maken we gebruik van kapitaalgoederen die in de openbare ruimte aanwezig zijn:
- infrastructuur (wegen, water, riolering, kunstwerken, openbare verlichting)
- voorzieningen (groen, sportfaciliteiten)
- gebouwen.
Deze paragraaf behandelt, conform artikel 12 uit het BBV, de belangrijkste kapitaalgoederen die de gemeente in eigendom en/of beheer heeft. De middelen die beschikbaar worden gesteld worden ingezet om het door de raad vastgestelde beleid in uitvoering te realiseren.
Inrichting en onderhoud hebben een directe relatie met elkaar. Sommige inrichtingen vragen veel onderhoud, andere juist weinig. Aangezien dit een substantieel onderdeel van de begroting vormt, willen we zicht krijgen op het noodzakelijk onderhoud van deze kapitaalgoederen.
In beleidsplannen maken we afspraken over de wijze waarop we onderhouden en hoe deze aansluit op de vastgelegde ambities op gemeentelijke opgaven zoals biodiversiteit en klimaatadaptatie en circulaire economie. De doelstellingen en activiteiten die gerelateerd zijn aan deze paragraaf staan in het programma "Leefomgeving; Openbare ruimte en duurzaamheid".
Welke ontwikkelingen spelen er?
- We werken aan een toekomstbestendige leefomgeving:
- In 2022 is de ambitie ‘actief’ vastgesteld t.a.v. de klimaatadaptief. Dit zorgt ervoor dat klimaat nadrukkelijker een plek krijgt in de beheer- en onderhoudsplannen van de gemeente.
- In 2023 is het Programma Water en Klimaatadaptatie (PWKA) vastgesteld. In 2024 geven we uitvoering aan het PWKA.
- In 2024 wordt met het groenbeheerplan verder invulling gegeven aan de opgaven biodiversiteit en klimaatadaptatie.
- Integraal, gebiedsgericht en duurzaam inrichten en beheren van de openbare ruimte wordt verder ontwikkeld. Duurzame oplossingen zijn steeds vaker mogelijk. Door middel van circulaire ontwikkelprincipes willen we afwegingen gaan maken in het beheer en onderhoud van de openbare ruimte om te ontwikkelen naar een circulaire economie. Ook werken we aan het toepassen van assetmanagement principes om slimme keuzes te maken op gebied van beheer, onderhoud en inrichting van de openbare ruimte.
Wat willen we bereiken?
We willen bijdragen aan de doelen van de gemeente in het beheren en onderhouden van onze kapitaalgoederen. Met duurzaam en ontwikkelend beheer dragen we bij aan een toekomstbestendige leefomgeving en een positieve beleving van onze inwoners.
Het niveau van onderhoud is vastgelegd in beleid. Om grote wisselingen in de exploitatie te voorkomen, werken we onder andere met onderhoudsvoorzieningen. Daaraan voegen we jaarlijks een vast bedrag toe. De uitname kan per jaar verschillen.
Wat gaan wij daarvoor doen?
In de onderstaande tabellen staan de activiteiten voor het onderhoud van de kapitaalgoederen benoemd. Per discipline wordt aangeven wat we in een aangegeven tijdsbestek gaan doen.
Straatmeubilair, bebording en wegbewijzering | |
Naam beleidsplan | - |
---|---|
Vastgesteld | - |
Looptijd | - |
Actualisatie | - |
Vastgesteld kwaliteitsniveau | Basis |
Naam beheer- en onderhoudsplannen | - |
Looptijd | - |
Actualisatie | - |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | Nee |
Onderwerp | ||||
(x € 1.000) | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|
Bedragen t.l.v. exploitatie | 179 | 179 | 179 | 179 |
Uitvoering in 2024 (omschrijving activiteit) |
---|
|
Gemeentelijke gebouwen en objecten | ||||||||||
Naam beleidsplan | Beleidsplan beheer gemeentelijke gebouwen Hillegom 2021-2024 | |||||||||
Vastgesteld | 2021 | |||||||||
Looptijd | 2021-2024 | |||||||||
Actualisatie | 2024 | |||||||||
Naam beheer- en onderhoudsplannen | Meerjaren Onderhouds Plan 2021-2030 | |||||||||
Looptijd | 2021-2040 | |||||||||
Actualisatie | 2024 | |||||||||
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | Nee | |||||||||
Naam voorziening/reserve | Voorziening gemeentelijke gebouwen HIllegom | |||||||||
Voorziening gemeentelijke gebouwen Hillegom | ||||||||||
(x € 1.000) | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | ||||||
Stand per 1 januari | 1.199 | 1.095 | 898 | 818 | ||||||
Storting | 168 | 168 | 168 | 168 | ||||||
Uitname | 273 | 365 | 248 | 183 | ||||||
Stand per 31 december | 1.095 | 898 | 818 | 803 |
Uitvoering in 2025 |
---|
Kleinschalig en groot planmatig onderhoud aan diverse gebouwen |
Riolering | |
Naam beleidsplan | Gemeentelijk rioleringsplan 2021-2025 |
---|---|
Vastgesteld | 2021 |
Looptijd | 2021 - 2025 |
Actualisatie | 2025 |
Vastgesteld kwaliteitsniveau | n.v.t. |
Naam beheer- en onderhoudsplannen | Operationeel plan |
Looptijd | 2021 - 2025 |
Actualisatie | 2022 |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | Nee |
Naam voorziening/reserve | Voorziening vervanging riolering |
Onderwerp | ||||
(x € 1.000) | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|
Investering | 0 | 0 | 423 | 496 |
Bedragen t.l.v. voorziening | 780 | 826 | 403 | 330 |
Bedragen t.l.v. exploitatie | 700 | 700 | 700 | 700 |
Voorziening vervanging riolering | ||||
(x € 1.000) | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
---|---|---|---|---|
Stand per 1 januari | 1018 | 569 | 73 | 0 |
Storting | 330 | 330 | 330 | 330 |
Uitname | 780 | 826 | 403 | 330 |
Stand per 31 december | 569 | 73 | 0 | 0 |
Uitvoering in 2025 |
---|
Rioolvervanging/-renovaties op diverse locaties |
Afkoppelen van verhard oppervlak op diverse locaties |
Renovatie en vervanging rioolgemalen |
Structurele reiniging en onderhoud riolering |
Toelichting:
Het onderhoud van de riolering voeren we uit op basis van het gemeentelijk rioleringsplan. Het gemeentelijk rioleringsplan omvat het gemeentelijk beleid ten aanzien van het stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. De voorzieningen voor afval, hemel- en grondwater zijn nodig uit het oogpunt van de bescherming van de volksgezondheid, het tegengaan van wateroverlast en de bescherming van het milieu. Met het plan liggen het gemeentebeleid, de te volgen strategie, en de financiële consequenties voor de komende planperiode vast. Op basis van de financiële consequenties van het plan wordt de hoogte van de rioolheffing bepaald.
Afkoppelen van regenwater
In de gemeente ligt grotendeels een gemengd stelsel, wat betekent dat stedelijk afvalwater en hemelwater door dezelfde buis ingezameld en getransporteerd wordt naar de afvalwaterzuivering. Met het oog op de woningbouwopgave (leidend tot meer in te zamelen en transporteren afvalwater), klimaatverandering (met zwaardere regenbuien over kortere periodes) en te behalen efficiëntie-slag bij de afvalwaterzuivering (doordat deze nu ook regenwater zuiveren) dient er afgekoppeld te worden. Dit betekent dat hemelwater in een aparte buis ingezameld zal worden en afgevoerd naar watergangen en/ of geïnfiltreerd wordt in de bodem.
Hiervoor wordt een afkoppelplan voor de hele gemeente opgesteld. Dit geeft voor de komende jaren inzicht in welke diameter hemelwaterriool per straat nodig is, wat direct input geeft voor onderhoudsprojecten, herinrichting of bij ontwikkeling van woningbouw. Hiermee krijgen we meer zicht op de daartoe benodigde investeringen over de komende decennia heen.
Groen | |
Naam beleidsplan | Omgevingsvisie (Heerlijk Hillegom) |
---|---|
Vastgesteld | 2021 |
Looptijd | 2021-2025 |
Actualisatie | 2025 |
Vastgesteld kwaliteitsniveau | Voor het centrumgebied en de beheergroep ‘vaste planten’ kwaliteitsniveau A . Voor de overige gebieden en beheergroepen kwaliteitsniveau B. |
Naam beheer- en onderhoudsplannen | Groenbeheerplan 2023-2032 |
Looptijd | 10 jaar |
Actualisatie | 2032 |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | - |
Naam voorziening/reserve | N.v.t. |
Onderwerp | ||||
---|---|---|---|---|
(x € 1.000) | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
Exploitatie | 2.014 | 2.014 | 2.014 | 2.014 |
Investeringsbedragen | 428 | 428 | 428 | 428 |
Uitvoering in 2025 (omschrijving activiteit) |
---|
Boomveiligheidscontrole (BVC) In 2025 zal de BVC in het buitengebied worden uitgevoerd en waarbij de verwachting is dat er circa 2300 worden gecontroleerd. Daarnaast zullen er ook nog circa 329 ‘Attentiebomen’ in heel Hillegom worden gecontroleerd. Binnen de Boomveiligheidscontrole (BVC) kan de controlefrequentie variëren afhankelijk van de vastgestelde risico's en de staat van de boom. In Hillegom wordt elke boom minimaal 1 keer per drie jaar gecontroleerd. Maar als een boom als 'Attentieboom' wordt geclassificeerd betekent dat er binnen de visuele BVC één of meer BVC-gerelateerde boomgebreken zijn geconstateerd die binnen 1 jaar een risico kunnen vormen, dan is het noodzakelijk de controlefrequentie te verhogen tot jaarlijks. Na uitvoering van de BVC zal in het 4e kwartaal en 1e kwartaal 2026 de onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd aan de bomen, zoals snoeien, om de gezondheid en veiligheid van de bomen te waarborgen en hun esthetische waarde te behouden. Groenvervanging Japanse Duizendknoop (JDK) In de loop van 2023 is gestart met de bestrijding ,met behulp van heet water (stomen). De eerste resultaten in 2024 zijn hoopgevend. Op diverse locaties zien we na diverse behandelingen een zichtbare afname van de JDK. Wel is er verschil in welke soort beplanting de JDK zich bevindt. Bestrijding in gazon en ruig gras geeft een beter effect dan JDK in heesterbeplanting. De JDK en de heesterwortels zijn met elkaar verweven en daardoor moeilijker bereikbaar (bijkomend nadeel is dat ook heesterwortels worden meegekookt). In 2025 wordt de bestrijding met heet water doorgezet en hopen we dat de uitbreiding van de JDK een halt wordt toegebracht en geleidelijk het aantal locaties zal afnemen waar JDK is waargenomen. In het Elsbroekpark zijn in maart 2024 drie varkens (Bonte Bernheimer landvarken) uitgezet om de JDK te lijf te gaan. Voor de varkens zijn de wortels van de JDK namelijk een lekkernij , waardoor de verdere verspreiding van de JDK wordt tegengegaan en waarbij de hoop is dat de JDK ook geleidelijk zal verminderen. De varkens hebben tussen de periode maart en september 2024 in het park gelopen en de afname van de JDK is duidelijk waarneembaar. Gezien de positieve resultaten is er voor gekozen om ook in 2025 weer varkens los te laten in het park. Belangrijke bijkomstigheid is dat de varkens een grote samenhorigheid geven in de wijk en er veel vrijwilligers zijn die een oogje in het zeil houden en de nodige hand en spandienst leveren. |
Wegen | |
Naam beleidsplan | Beleidsplan wegen 2020-2024 |
---|---|
Vastgesteld | 2020 |
Looptijd | 2020-2024 |
Actualisatie | 2024 |
Vastgesteld kwaliteitsniveau | B / A voor fietspaden, verhardingen winkelcentra en zorgcentra) |
Naam beheer- en onderhoudsplannen | Meerjarenplanning groot onderhoud wegen |
Looptijd | 2 jaar |
Actualisatie | Jaarlijks |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | Nee |
Naam voorziening/reserve | N.v.t. |
Onderwerp | (x € 1.000) | |||
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
Investeringsbedragen | 2.858 | 1.858 | 930 | 658 |
Bedragen t.l.v. exploitatie (klein en groot onderhoud) | 777 | 777 | 777 | 777 |
Uitvoering in 2025 (omschrijving activiteit) |
---|
Klein onderhoud wegen op diverse locaties |
Groot onderhoud elementenverhardingen op diverse locaties |
Groot onderhoud asfaltverhardingen op diverse locaties |
Onderhoud belijningen |
Toelichting:
Het beleidsplan Wegen omvat het gemeentelijk wegenbeleid. Het doel van het beleidsplan Wegen is het leggen van een bestuurlijke, beheersmatige en financiële basis voor het wegbeheer in de komende vijf jaar met een doorkijk naar de daaropvolgende jaren. In het beleidsplan worden de beleidskaders omschreven en uitgewerkt tot beleidsdoelstellingen en strategieën. In het beleidsplan Wegen worden de te hanteren kwaliteitsniveaus voor de wegen aangegeven.
In het plan is naast het basis kwaliteitsniveau voor verantwoord wegbeheer ook een hoger kwaliteitsniveau opgenomen voor de fietspaden, de verhardingen in de winkelcentra en de voetpaden/trottoirs rond zorgcentra. Het kwaliteitsniveau B komt overeen met het basisniveau van verantwoord wegbeheer. Bij het hogere niveau A wordt een strengere onderhoudsrichtlijn gehanteerd waardoor de kwaliteit van de verhardingen op een hoger niveau blijft.
Speelplaatsen | |
Naam Beleidsplan | Uitvoeringsprogramma spelen en sporten buitenruimte 2020 |
---|---|
Vastgesteld | 2020 |
Looptijd | 2020 - 2030 |
Actualisatie | 2030 |
Vastgesteld kwaliteitsniveau | Basis |
Naam Beheers- en onderhoudsplannen | Vervangingsplan spelen |
Looptijd | Wordt jaarlijks herzien door de beheerder op basis van inspectiegegevens. |
Actualisatie | 2023 |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | Nee |
Naam voorziening/reserve | N.v.t. |
Onderwerp | (x € 1.000) | ||||
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | ||
Investeringsbedragen | 102 | 104 | 106 | 110 | |
Exploitatiebedragen | 110 | 110 | 110 | 110 |
Uitvoering in 2025 (omschrijving activiteit) |
---|
OPMERKING: de prijzen voor het herinrichten van speelplekken zijn dit jaar met 20% gestegen. We zijn in 2024, €19.869,- duurder uit bij het herinrichten van 3 speelplekken. |
Openbare verlichting | |
Naam beleidsplan | Beleidsplan openbare verlichting 2019-2023 |
---|---|
Vastgesteld | 2019 |
Looptijd | 2019-2023 |
Actualisatie | 2024 |
Vastgesteld kwaliteitsniveau | Voldoen aan het Nationaal Energieakkoord 2030 |
Naam beheers- en onderhoudsplannen | Beheer- en uitvoeringsplan Openbare verlichting |
Looptijd | 2019-2023 |
Actualisatie | 2024 |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | Nee. |
Naam voorziening/reserve | N.v.t. |
Onderwerp | (x € 1.000) | |||
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
Investeringsbedragen | 214 | 216 | 216 | 229 |
Bedragen t.l.v. exploitatie | 83 | 83 | 83 | 83 |
Uitvoering in 2025 (omschrijving activiteit) |
---|
Vervangingsprojecten duurzame verlichting |
Civiele kunstwerken | |
Naam beleidsplan | Beheerbeleidsplan civiele kunstwerken 2020-2024 |
---|---|
Vastgesteld | 2020 |
Looptijd | 2020-2024 |
Actualisatie | 2024 |
Vastgesteld kwaliteitsniveau | Basis |
Naam beheer- en onderhoudsplannen | Opgenomen in het beheerbeleidsplan civiele kunstwerken 2020-2024 |
Looptijd | 2020-2024 |
Actualisatie | 2024 |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | nee |
Naam voorziening/reserve | Voorziening groot onderhoud civiele kunstwerken |
Onderwerp | (x € 1.000) | |||
---|---|---|---|---|
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
Investeringsbedragen | 932 | 88 | 0 | 0 |
Bedragen t.l.v. voorziening | 12 | 53 | 110 | 78 |
Bedragen t.l.v. exploitatie | 103 | 103 | 103 | 103 |
Voorziening Kunstwerken | (x € 1.000) | |||
---|---|---|---|---|
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
Stand per 1 januari | 76 | 116 | 115 | 57 |
Storting | 52 | 52 | 52 | 52 |
Uitname | 12 | 53 | 110 | 78 |
Stand per 31 december | 116 | 115 | 57 | 31 |
Exploitatie:
Klein onderhoud: Meerlanden: € 8.635-
Klein onderhoud door derden: € 25.000,-
Bijdrage adviezen door derden: € 47.000,-
Overige goederen en diensten € 25.000,- (onderhoudscontract Hillinenbrug)
Uitvoering in 2025 (omschrijving activiteit) |
---|
In 2020 is het beheerbeleidsplan Civiele Kunstwerken 2020-2024 vastgesteld dat kaders omvat voor de borging van het juiste onderhoudsniveau en inzicht geeft in de benodigde financiële middelen om het beheer van de civiele kunstwerken de komende jaren te kunnen uitvoeren. Dit beheerbeleidsplan wordt in 2024 vervangen door een beheerplan. Investeringen: In 2020 is voor het vervangen van de brug in de Noorderlaan € 210.000,- beschikbaar gesteld. De uitvoering hiervan vindt mogelijk in 2025 plaats. Dit is afhankelijk van RO-en verkeersontwikkelingen en onderhandelingen met grondeigenaren. |
Programma Water en Klimaatadaptatie - Baggeren | |
Naam beleidsplan | Programma Water en Klimaatadaptatie |
---|---|
Vastgesteld | 2023 |
Looptijd | 2024 -2028 |
Actualisatie | 2028 |
2028Vastgesteld kwaliteitsniveau | Voldoen aan de dwarsprofielen die zijn opgenomen in de legger (diepte en talud onder water) Hoogheemraadschap |
Naam beheer- en onderhoudsplannen | Baggerplan en -programma |
Looptijd | 2015-2024 |
Actualisatie | Gaat op in het Programma Water en Klimaatadaptatie |
Is er sprake van achterstallig onderhoud? (zo ja, toelichting opnemen in paragraaf) | - |
Naam voorziening/reserve | - |
Onderwerp | (x € 1.000) | ||||
---|---|---|---|---|---|
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | ||
Investeringsbedragen | 430 | 430 | 430 | 430 | |
Bedragen t.l.v. voorziening | 148 | 148 | 148 | 148 | |
Bedragen t.l.v. exploitatie | 93 | 93 | 93 | 93 |
Voorziening Baggeren & Beschoeiing | (x € 1.000) | |||
---|---|---|---|---|
2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
Stand per 1 januari | 0 | 0 | 0 | 0 |
Storting | 148 | 148 | 148 | 148 |
Uitname | 148 | 148 | 148 | 148 |
Stand per 31 december | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uitvoering in 2025 (omschrijving activiteit) |
---|
Het programma water en klimaatadaptatie (PWKA) is in 2023 vastgesteld. De werkmethode is nog steeds om in HLT-verband het baggerwerk eens per 2 jaar aan te besteden. Hiermee behouden we een efficiënte methode aan om de baggeropgave uit te voeren. De scope van de te bagger watergangen wordt om de 2 jaar bepaald. Nu zullen de watergangen waar wateroverlast, conform PWKA, meer prioriteit krijgen om te baggeren. |